Czy brak modlitwy oznacza niewiarę według 4 szkół?
Muzułmanin popełnia niewiarę (kufr) tylko wtedy, gdy opuszcza modlitwę, ponieważ nie uważa jej za obowiązek religijny (istihlal/juhud) i lekceważy ją (istikhfaf). Wszystkie cztery szkoły prawa islamskiego są zgodne co do tego, że taka osoba nie jest uznawana za muzułmanina i gdyby ponownie zaakceptowała islam (i jego filary), według Hanafich i Malikich nie trzeba byłoby odrabiać opuszczonych modlitw. Jednak zdaniem uczonych szafickich taka osoba w ramach kary dyscyplinarnej musiałaby odrabiać takie modlitwy.
Jeśli chodzi o opuszczanie modlitw z lenistwa (kasl), nawet jeśli jest to częste, nie oznacza to według zdecydowanej większości imamów braku wiary, o ile wierzy się w obowiązek modlitwy i nie traktuje się jej z pogardą i jako nieistotnej. Taka osoba będzie musiała nadrobić wszystkie pominięte modlitwy. W szkole hanbalickiej zaś przeważa opinia, że taka osoba staje się niewierząca (Patrz: al-Majmu, al-Mughni, Fath al-Qadir, al-Bahr al-Ra’iq i inne odniesienia do Fiqh).
Większość tych, którzy zaniedbują modlitwę, nawet przez długi czas, robi to z lenistwa, a nie z pogardy. W związku z tym pozostają muzułmanami, alhamdulillah. Mogą jednak być tacy, którzy w rzeczywistości zaniedbują modlitwy z pogardy i uważają, że modlitwa nie jest ważna. Przez całe lata nie odprawiają ani jednej, łącznie z modlitwami piątkowymi (a niektórzy nawet nie odmawiają ani jednej modlitwy przez całe życie!), a kiedy im się to przypomni, wyśmiewają się lub lekceważą znaczenie modlitwy. Sam spotkałem osobę, która uważała, że zaprowadzenie pokoju na świecie, posiadanie etyki moralnej i bycie aktywistą jest o wiele ważniejsze niż modlitwa. Inny powiedział, że nie wierzy, że Allah pociągnie go do odpowiedzialności za zaniedbanie modlitwy, o ile nie rani ludzkich uczuć i odmawia czasem modlitwę Id lub piątkową.
To powiedziawszy, nie powinniśmy oceniać intencji innych i myśleć o nich jak najgorzej, przeciwnie, powinniśmy mieć dobre mniemanie o nich i zakładać lenistwo, chyba, że sami stwierdzają głośno, że ich zdaniem to nieistotne. W swoich wykładach na ten temat skupiam się raczej na problemie wpadania w złe nawyki niż na klasyfikowania ludzi na wiernych i niewiernych. Niech Allah uczyni nas wszystkich wytrwałymi w Swojej religii, amiin.
Sam Allah wie najlepiej
[Mufti] Muhammad ibn Adam
Darul Iftaa Leicester, UK