Czy matka Jezusa miała męża?
Odpowiada: Sidi Abdullah Anik Misra
P: W tradycji chrześcijańskiej, Maria (as), matka Proroka Jezusa (as) była żoną Józefa. Czy islam wspomina coś na ten temat?
O: Dziękuję za to interesujące pytanie.
W skrócie, pierwotne, islamskie źródła nie popierają twierdzenia, że Maryam wyszła za mąż za swojego życia, ani że miała dzieci po proroku Jezusie (pokój z nim). Pozostajemy przy poglądzie, że pozostała niezamężną dziewicą.
Przekaz biblijny
W tradycji chrześcijańskiej, Nowy Testament podaje, że Maryam, dziewica, matka Jezusa (pokój z nimi), została zaręczona z Józefem, który był cieślą.
Z narodzeniem Jezusa Chrystusa było tak. Po zaślubinach Matki Jego, Maryi, z Józefem, wpierw nim zamieszkali razem, znalazła się brzemienną za sprawą Ducha Świętego (Mateusz 1:18)Czy nie jest to cieśla, syn Maryi, a brat Jakuba, Józefa, Judy i Szymona? Czyż nie żyją tu u nas także jego siostry?» I powątpiewali o Nim. (Ewangelia wd. św. Marka 6:3)
Przekaz koraniczny
Islamskie źródła podają, że Maryam została panną. Nie ma żadnej wzmianki o Józefie, ani późniejszym małżeństwie, jak i zero wzmianek o rodzeństwie Jezusa (pokój z nim).
Koran mówi, że Maryam była dziewicą. Nigdy nie była zamężna przed narodzinami Jezusa (pokój z nim). Była w lekkim szoku, gdy anioł poinformował ją, że będzie miała syna. Powiedziała: "Jakże mogę mieć syna, kiedy nie dotknął mnie żaden śmiertelnik ani też nie byłam występną?" (Koran, 19:20)
Imam Suyuti rozróżnia, dlaczego Maryam wskazała w pierwszej kolejności (że "nie dotknął mnie żaden śmiertelnik), a nie na odwrót ("ani też nie byłam występną), ponieważ pierwszy powód odnosił się do "dotknięcia" poprzez małżeństwo, a drugi oznaczał, że nigdy nie popełniła cudzołóstwa. Dlatego jej dziewictwo w momencie porodu jest ugruntowane. (Tafsir al-Jalalayn, al-Suyuti)
Roszczenie o zaręczyny
Niektórzy mogą się wykłócać, że to wciąż daje miejsce na biblijną wersję, gdzie Maryam została zaręczona z Józefem, ale nie została jeszcze wysłana do jego domu w celu skonsumowania związku. W dawnych prawie żydowskim, zaręczyny były tak samo wiążące, jak umowa małżeńska. Dlatego bazując na tym twierdzeniu, można by było uznać, że było to nieskonsumowane małżeństwo, gdyż narzeczona nie była zabrana do domu przyszłego męża.
Wydaje się mało prawdodpobne, aby Maryam zareagowała taką konsternacją, kiedy dowiedziała się, że urodzi syna, gdyby była w sytuacji, gdzie naturalna metoda poczęcia syna byłaby na wyciągnięcie dłoni. Gdyby miała męża to by w pierwszej kolejności pomyślała, że to on jest ojcem.
Czystość i celibat Maryam
Dwukrotnie, w Koranie, Allah Najwyższy chwali Maryam: " I tę, która zachowała swoją czystość.. My tchnęliśmy w nią nieco z Naszego Ducha. I uczyniliśmy ją i jej Syna znakiem dla światów!" Koran 21:91
" I Marię, córkę Imrana, która zachowała dziewictwo; tak więc tchnęliśmy w nią nieco z Naszego Ducha. I ona potwierdziła słowa swego Pana i Jego Ksiąg, i była wśród pokornych." Koran 66:12
Słowo "zachowała" ( przyp. tłumacz: w języku angielskim przytaczane jest słowo "guarded", które można przetłumaczyć jako: strzeżony, chroniony, zabezpieczony, pilnowała - jak wiecie przekłady Koranu się różnią, dlatego słowa moją być inne, ale sens jest ten sam) w arabskim to "aHSanat", którego rdzeń słowa (HiSn) oznacza "fortecę", a aktywna forma czasownika oznacza "aby uczynić niedostępnym", daje nam sens by aktywnie strzeżeć swojej czystości. (Arabic-English Lexicon, E.W. Lane)
Al-Baqa'i, słynny uczony tasfiru, skomentował to w ten sposób:
"(Maryam) zachowała (swoją intymną sferę) od tego, co było dozwolone (tj. małżeństwo) i to co było zabronione (tj. cudzołóstwo), że takim zachowaniem zasłużyła na wzmiankę i wypowiedź (w Słowie Bożym) ...
(To jest) gdyż (wykazała) najwyższy poziom cnotliwości, abstynencji i wyparcia się ziemskich przyjemności, wolała odciąć się od wszystkich istot i trwać w izolacji w kulcie Allahowi Najwyższemu." (Tafsir, Ibrahim al-Baqa'i)Gdyby Maryam była zaręczona lub zamężna, a jako osoba dobrze znana w społeczności, nikt by nie brał pod uwagę cudu. Niektórzy szaleńcy insynuowali cudzołóstwo, ale celem Koranu w mówieniu o Maryam jest wyjaśnienie, że ich oszczerstwa były bezpodstawne.
Kiedy zaszła w ciąże, uciekła ze strachu, że jej lud oskarży ją o cudzołóstwo, a to by było bardzo ciężkie oskarżenie i wielki test dla kobiety, która spędziła całe życie w czystości i czci Bogu. Martwiła się, że ludzie zwiątpią w religię, gdyż była znana jako najbardziej bogobojna kobieta tamtycz czasów.
Przez całą swoją ciężką próbę, polegała tylko na Allahu Najwyższym - nie na mężczyźnie, czy to mąż, czy narzeczony, czy opiekun - i to jest potężna lekcja, którą czerpiemy z tej historii. Allah mówi nam, że jego służebnica może osiągnąć najwyższy poziom pobożności bez interwencji mężczyzn, czyniąc ją przykładem dla innych. I sam Allah broniłby jej przed wszelkimi zarzutami i oszczerstwami.
W okresie późniejszym, Jezus (pokój z nim) jest cytowany w Koranie, jak Allah nakazał mu torszczyć się o swoją matkę (a żaden ojciec, czy rodzeństwo nie są wspomnieni), bowiem tych dwoje mieli tylko siebie nawzajem.
Wzmianki, które wkradają się w niektóre tafsir.
Pomimo faktu, że autentyczne podstawowe źródła islamu (Koran i hadisy) nie wspominają egzystencji Józefa cieśli, czy jakiegokolwiek innego męża lub dzieci związanych z Maryam, sam Józef zostaje wspomniany w niektórych interpretacjach (tafsir) Koranu (al-Tha'labi, al-Tabari, i inni).
Staje się jasne, że te raporty zostały zaczerpnięte od osób odnoszących się do biblijnych wzmianek, usłyszanych od chrześcijan, którzy żyli obok nich. Podczas gdy w niektórych tafsir'ach można znaleźć wzmianki o Józefie, to żaden mufasir nie wydał opinii, że był on zaręczony z Maryam. Niektórzy uznali go za kuzyna Maryam, traktując go jako jej męskiego opiekuna po stracie wuja, proroka Zachariasza (pokój z nim). Józef mógł też być sługą Domu Bożego i pierwszym, który zauważył jej ciążę. Inni wspominają, że pomógł jej uciec przed tyranem Herodem.
Ci, który odrzucają cud nieskalanego poczęcia szybko tworzą oskarżenia, że Józef był ojcem dziecka, bowiem widziano go, jak pomagał Maryam. Być może Biblia została dostosowana do tego i wprowadzono informację o zaręczynach, aby uniknąć właśnie takiego zarzutu.
Główne źródło tych wzmianek
Po bliższym przyjrzeniu, większość tych wzmianek zostało wprowadzonych do tradycji islamskiej przez wczesnego narratora Wahb ibn al-Munnabih, który był dobrze znany za odnoszenie się do tak zwanego "Israeliyaat" z Ludu Księgi, bądź wzmianek z tradycji żydowsko chrześcijańskiej, która nie ma podstaw w islamskich źródłach.
Jego narracje tego rodzaju są przyjmowane przez uczonych ze szczyptą rezerwy, ponieważ cytował on tradycję chrześcijańską. Niektórzy uczeni tafsiru skopiowali historię z wcześniejszych egzegez i stąd spekulacje o egzystencji Józefa wkradły się do literatury tafsiru. Co ciekawe, nikt nie wspomina o małżeńśtwie, czy innych dzieciach Maryam jako wiarygodnej opinii.
Al-Alusi podsumowuje stanowisko muzułmańskich uczonych
Wybitny egzegeta i uczony, Al-Alusi, którego słynny tafsir "Ruh al-Ma'aani" wszedł do tradycji, miał taką zaletę, że przeanalizował wszystkie poprzednie dzieła tafsiru. Powiedział: "Allah Najwyższy Allah powiedział: "I tę, która zachowała swoją czystość.. My tchnęliśmy w nią nieco z Naszego Ducha. I uczyniliśmy ją i jej Syna znakiem dla światów!" Koran 21:91
... i dlatego muzułmańscy uczeni osiągneli konsensus: Maryam nie miała innego syna oprócz Jezusa (pokój z nim).
Niektórzy chrześcijanie uznali, że po urodzeniu Jezusa, poślubiła Józefa i urodziła mu trzech synów. Ogólnie przyjętą narracją jest to, że Maryam została w dzieciństwie zaręczona z Józefem Stolarzem, a on zawarł z nią małżeństwo, bez zbliżania się do niej ... A gdy urodziła, została wraz z Jezusem (pokój z nim) pod jego opieką, więc Józef wychowywał jej dziecko i sprawował opiekę nad nim, jak i dzieźmi ze swojego poprzedniego małżeństwa, ale nigdy nie miał intymnych kontaktów z Maryam.